Kwetsbaar

‘Het volgende interview is een kwetsbaar verhaal over … .’ Vult u maar in. Het woord kwetsbaar trekt je naar binnen in deze zin. Iemand gaat zich openstellen, zijn hart laten spreken. Dingen die emotioneel zijn en moeilijk te delen, worden uitgesproken. Ik heb zelf geleerd en ben nog steeds aan het leren dat het ontzettend belangrijk is om je kwetsbaarheid te laten zien. Zo maak je verbinding met an

dere mensen, zoek je hulp. De film Inside out laat dat goed zien als de hoofdrolspeelster haar sombere gevoelens onder woorden leert te brengen tegen haar vrienden en ouders. Kwetsbaar zijn geeft verbinding en opent gesprekken.

Maar de term kwetsbaar kan ook een schot voor boeg worden. Let op, de volgende persoon spreekt nu kwetsbaar en open! Vervolgens vertelt de spreker uitgebreid waarom hij zijn vrouw en kinderen verliet voor een (jongere) vrouw die ‘hem helemaal begreep’ en hij nu hertrouwd en wel, volgens hem die uitstekende christelijke leider kan blijven. Want hij is kwetsbaar geweest. En ken je de spreker die ‘rauw en kwetsbaar’ zijn organisatie compleet afbrandt zonder dat we wederhoor horen van die organisatie of kunnen nagaan wat er gebeurd is. Ik noem geen concrete voorbeelden; ik vat samen wat ik de afgelopen tien jaar in de media lees en hoor, waar kwetsbaarheid zowel een kernwaarde als afweermechanisme lijkt te zijn geworden. We worden geacht om kwetsbaarheid en moed ‘om dat zo maar allemaal te zeggen!’ vooral te bewonderen. Dus nu geen woord meer over dat (morele) falen, want ik, spreker, ben kwetsbaar geweest, punt. Wie durft daar nog iets tegenin te brengen? Dat is ook precies de bedoeling van de spreker: wel verbinding leggen met mensen, maar geen consequenties willen horen of kritische vragen krijgen over zijn of haar handelen.

Echte kwetsbaarheid gaat verder dan een kijkje in de emotionele staat van de ziel. We stellen nog steeds gepaste kritische vragen en laten de ander verantwoording afleggen. We proberen als wij zelf anderen gekwetst hebben, reparaties uit te voeren als dat nog kan. Bijvoorbeeld zoals het in de binnenkort herenigde Nederlandse Gereformeerde Kerk normaal is om, behalve kwetsbaar te zijn, ook te vragen of er iets gerepareerd kan worden. Dat is echte kwetsbaarheid: je hele handelen bespreekbaar durven te maken en te repareren waar het moet.