Daten in de kerk

In de kerk heerst bepaald geen datingcultuur, vindt relatietherapeut Aukelien van Abbema. Tijd voor een datingcursus.

Er heerst in de kerk een angst om te daten, om mensen te ontmoeten, om het avontuur van een relatie open aan te gaan. (beeld Voyagerix/Shutterstock)

Een jaar of zeven geleden hield ik met een groep vrienden een aantal brainstormsessies over de ruimte voor single zijn en met name daten in onze kerk. Daten, zo had ik geleerd uit Henry Clouds boek Weet hoe je date, is een ontmoeting met een ander. Niet om te kijken of je wilt trouwen, maar gewoon om te kijken of het klikt, of je nog een keer wilt afspreken. Tot dan toe dacht ik dat ja zeggen tegen een date net zoiets was als ja zeggen tegen een huwelijksaanzoek. Geen wonder dat ik dat weinig deed. En als ik wel ja zei, was er vaak zo veel spanning in de lucht dat de lol er al gauw af was.

Dat lag niet alleen aan mij. Dat lag ook aan de cultuur in onze kerk. Een cultuur die ik tegenkom in elke kerk waar ik spreek, van evangelisch tot reformatorisch. Er heerst een angst om te daten, om mensen te ontmoeten, om het avontuur van een relatie open aan te gaan. Vooral onder singles die de 25 gepasseerd zijn en al wat negatieve ervaringen op relatiegebied hebben.

Brainstorm

Het volgende constateerden wij zeven jaar geleden (onder meer) in onze brainstorm:

• Er is geen ‘datingcultuur’. Mensen kijken naar elkaar – tijdens de dienst, bij events of op een weekend weg – maar spreken elkaar weinig aan en regelen weinig tot geen dates.
• Er heerst veel onzekerheid. Mannen zijn erg onzeker over hun kansen en over wat ze te bieden hebben. Ook zijn ze onzeker dat ze op hun uiterlijk beoordeeld worden, of op bijvoorbeeld hun carrière of salaris. Vrouwen zijn onzeker dat ze niet opvallen tussen zo veel andere vrouwen, dat ze overblijven (de man-vrouwverhouding in de meeste kerken is één op twee of meer), dat ze geen kans maken, dat ze te mondig of te zelfstandig zijn…
• Uit angst hebben beide groepen de neiging om zich bij tijd en wijle onbereikbaar op te stellen, waardoor de angst wederzijds vergroot wordt en een vicieuze cirkel ontstaat. Vrouwen stralen een ‘weet waar je aan begint’ uit, en mannen stralen een ‘niet geïnteresseerd’ uit.
• Een partner zoeken wordt (o)vergeestelijkt. Mensen zijn geneigd om de verantwoordelijkheid voor hun singlestatus of hun datingleven bij God te leggen, onder het mom: ‘God zal voor mij voor een partner zorgen.’
• Mensen die wel daten worden bekeken en soms beroddeld, maar vaker nog opgejaagd door hun omgeving met vragen als: Heb je een relatie? Gaan jullie al bijna trouwen?
• Mensen die met meer mensen tegelijk of kort na elkaar daten worden gezien als losbandig.
• Het probleem wordt verzwegen of er wordt alleen over geklaagd. Veel mensen verzwijgen hun verlangen naar een partner uit angst voor ‘wanhopig’ versleten te worden. Veel mensen hebben de neiging alleen te klagen over hun singlestatus en hoe ze er genoeg van hebben, maar ondernemen geen actie.
• Geloven en daten wordt heel ver uit elkaar getrokken. De kerk zou ‘absoluut niet’ zijn bedoeld om een nieuwe partner te leren kennen. Vreemd: verder mag je juist iedereen leren kennen, maar de kerk zien als huwelijksmarkt is uit den boze. Maar waar moet je dan gelovige mannen tegenkomen?

Datingcursussen

Uit onderzoek blijkt dat 98 procent van de singles liever niet alleen is. Dat wil niet zeggen dat ze diep ongelukkig zijn, al zijn singles over het algemeen iets minder gelukkig dan mensen in een vaste relatie (zie verschillende CBS-onderzoeken; deze bevinding is elk jaar hetzelfde). Ik geloof in een kerk die relaties bevordert en versterkt. En ik hoop dat de kerk waar ik naartoe ga daar een plek voor is.

Als er plek is voor huwelijkscursussen en ouderschapscursussen is er mijns inziens ook plek voor datingcursussen

Mijn bescheiden bijdrage hieraan kwam kort na de genoemde brainstorm, in de vorm van een datingcursus. Als je goede gesprekken wilt hebben met wildvreemden, moet je vertellen dat je een datingcursus in de kerk geeft. Het levert gegarandeerd plezier op, naast opgetrokken wenkbrauwen. Maar als er plek is voor huwelijkscursussen en ouderschapscursussen is er mijns inziens ook plek voor datingcursussen. Hieronder geef ik in het kort weer hoe mijn cursus eruitziet. De uitgebreide versie is in 2013 in boekvorm verschenen bij Ark Media en heet Zinvol daten.

De ware

De datingcursus heeft vier pijlers: daten met God; daten met jezelf; daten met je goede vrienden, je gemeenschap of je community (je team); en ten slotte daten met andere singles. Het is belangrijk de dingen in deze volgorde te bespreken.

Als je een relatie wilt, is het goed om te beginnen bij God. Ik geloof dat God ons leven leidt en wil voorzien, maar ook dat we een eigen verantwoordelijkheid hebben. Zonder diep in te gaan op de theologische discussie over die balans (zo veel wijsheid heb ik niet in pacht), wil ik onderstrepen dat mensen zich bewust moeten zijn van dit spanningsveld. Het valt mij op dat veel singles of de ene of de andere positie kiezen. Of ze leunen helemaal op God, zeggen vrome dingen als ‘God gaat mij een partner geven’ en houden het op bidden en wachten, óf ze proberen het helemaal zelf te regelen. Maar het is niet voor niets ‘bid en werk’, ook als het gaat om daten. Bidden is goed, maar werken is ook belangrijk.

Uit onderzoek blijkt dat 98 procent van de singles liever niet alleen is. (beeld Igor Stevanovic/Shutterstock)

Wat kun je doen? Van alles. Voor je jezelf op een datingsite waagt of alle singlesfeestjes gaat afstruinen, is het belangrijk bij jezelf te rade te gaan. Wie ben ik als het gaat om daten? En waar ben ik naar op zoek?

Persoonlijk geloof ik niet in ‘de ware’. Ik ben van mening dat dat een mythe is die veel singles gevangen houdt in een onmogelijke zoektocht. Mijn vraag aan mensen die wel de ware zoeken is altijd: in hoeverre ben jij zelf de ware?

Eén van de dingen die ik vaak beluister bij singles, is hun onzekerheid. En de vraag of ze therapie nodig hebben voor ze aan een relatie toe zijn. Vaak wordt dat ook gezegd: eerst zelf gezond worden, dan een relatie beginnen. Maar ook hier ligt een spanningsveld. Ja, het helpt om gezond aan een relatie te beginnen. Maar tegelijkertijd maakt een relatie ook weer gezonder, als de balans goed is. ‘Als je maar ongeveer even gek bent’, is een gevleugelde uitspraak bij mij thuis. Overigens is het beslist niet zo dat een huwelijk al je problemen gaat oplossen. Mensen in die waan maak ik graag een beetje wijzer. Mijn praktijk als relatietherapeut is druk genoeg!

Missie

Als je eenmaal op een rijtje hebt waar je zelf staat en wat je zoekt – en je hebt daar eventueel hulp bij gezocht in de vorm van een coach, een therapeut of een dominee – dan is het tijd om een team samen te stellen. Oftewel: om de mensen die van je houden en die je de waarheid durven zeggen te betrekken in dit proces van daten. ‘Denk eens met me mee en geef me feedback alsjeblieft’, was mijn vraag aan een aantal vriendinnen toen ik zelf dit avontuur aanging. Juist doordat zij op de hoogte waren van mijn zoektocht en de manier waarop ik die aanging, konden ze dit ook heel goed doen. Hun missie is geslaagd: inmiddels ben ik ruim twee jaar getrouwd met een man die ik na de eerste date wilde afserveren. Gelukkig werd ik toen ernstig vermaand en daar ben ik hen nog steeds dankbaar voor.

Je team heb je dus nodig, maar uiteindelijk moet je wel zelf op pad. Aan de slag! Regel een date, vraag een date, koop een date om met een niet te versmaden plan… Boek vervolgens je favoriete restaurant, reserveer kaartjes voor een fantastische tentoonstelling of regel een stadswandeling – het maakt niet uit, als je maar iemand vraagt. En als je maar ja zegt als je gevraagd wordt.

Vrijwel iedereen komt in aanmerking voor een eerste date of om ja tegen te zeggen voor een eerste date. Tenzij je weet dat die ander niet te vertrouwen is. Maar of het je type is, of het klikt, of het uiterlijk je aanstaat of niet: dat doet er allemaal niet toe. Ga ontmoeten, echt ontmoeten. Ga zitten met iemand en ga luisteren. Vraag niet: wat heb je mij te bieden? Vraag: wat heb ik jou te bieden? Natuurlijk, je moet uiterst kritisch zijn tegen de tijd dat je ten huwelijk gevraagd wordt. Dan is het zaak om goed te weten waar je ja tegen zegt. Maar aan een eerste date heb je niets te verliezen!

Aukelien van Abbema ontwikkelde in haar gemeente, Crossroads International Church in Amsterdam, een datingcursus. In de cursus leert ze singles hoe ze meer verbonden kunnen zijn met God, zichzelf en de ander. Zie ook www.zinvoldaten.nl.