Weefsel van vertrouwen
- Jeugdwerk
De gemeenschap van Christus kan veel goeds geven aan jonge mensen door aandacht te hebben voor hun leefwereld. Een kerk die de rust heeft om die investering te doen, bouwt aan een weefsel van vertrouwen. Dat weefsel van vertrouwen bestaat uit aandacht voor de omgang met elkaar en het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling. Het weefsel wordt bijeengehouden door het evangelie.
Sleutelbegrippen zijn acceptatie, vertrouwen en respectvolle gelijkwaardigheid. Een gemeenschap die accepteert dat jonge mensen, net als iedereen, met eigen vragen rondlopen en die vragen serieus neemt, zo’n kerk bouwt aan vertrouwen. Jongeren zijn er niet op uit alle aandacht voor zichzelf te vragen en respecteren ook dat mensen in andere levensfases weer met andere vragen zitten.
De aandacht die jongeren krijgen, is vrijwel altijd gericht uit het perspectief van de volwassene. Jongeren ervaren dan geen respectvolle gelijkwaardigheid. Neem de tiener die onregelmatig aanwezig is in de kerk. Dat heeft niet altijd te maken met gebrek aan interesse. Een jongere die vijf dagen naar school gaat en een zaterdagbaantje heeft, houdt maar één ochtend over om bij te slapen. Als je weet dat een groot deel van de jongeren een chronisch slaaptekort heeft, kun je daar anders op reageren dan met afkeuring dat ze niet in de kerk waren.
Zingeving
Het leven zit vol verrassingen, leuke en vervelende. Jonge mensen willen daar de eerlijke emoties bij horen. Ze willen doorpraten over de gedachten en gevoelens, om van elkaar te leren en te ontdekken waar de ander staat. Deze gesprekken herinneren ze zich later als ze zelf in een soortgelijke situatie terechtkomen. Het is dus belangrijk dat volwassenen eerlijk en open spreken over hun ervaringen. Door zelf kwetsbaar te zijn, durven jonge mensen ook hun kwetsbaarheid te tonen en groeit het onderlinge vertrouwen. Het vertrouwen vormt dan een verweving van twee levens, een weefsel van vertrouwen.
Volwassenen die eerlijk zijn over hun ervaringen laten bijna vanzelf zien welke rol het evangelie speelt in hun leven. Het geloof geeft het leven inhoud en zin, dat geldt ook voor jongeren. Bandjes en beamers waarderen ze wel, maar bieden geen zingeving. Die ontstaat wanneer woorden en daden met elkaar verbonden worden. Jonge mensen willen bijvoorbeeld de intentie van het gebed terugzien in de praktijk. In de kerkdienst bidden voor jeugdwerk zonder dat jonge mensen een gelijkwaardig plek geboden wordt, heeft weinig zin. Net zomin als gebed voor relaties van jongeren zonder een openhartig en kwetsbaar gesprek over het omgaan met je eigen seksualiteit.
Vertrouwen
Wat het zwaarst drukt op mensen in deze tijd, is het idee dat we het allemaal zelf moeten kunnen. Dat geldt niet alleen voor jonge mensen, maar ook voor ouders bij de opvoeding en begeleiding van hun kinderen. Onze vragen zijn te groot om alleen te kunnen beantwoorden. Waar zoeken we dan hulp? De allerbeste plek is een gemeente van Christus die investeert in een weefsel van vertrouwen. Een omgeving waarin vertrouwen de richtlijn is; waar ik mijn kwetsbaarheid durf te laten zien en voorzichtig omga met de kwetsbaarheid van jou.
De kerk die de rust heeft om te investeren in een weefsel van vertrouwen kan een plek zijn waar jonge mensen bemoedigd worden om op adem te komen, hun leven te delen en een perspectief voor de toekomst ontwikkelen. ‘Voor het aangezicht van God’, ‘in de naam van Jezus’ en ‘geleid door de Geest’ zeggen we daarbij om de unieke bron aan te duiden waaruit we juist in de gemeenschap van de kerk kracht en inspiratie verwachten.
Sta eens stil bij onderstaande woorden en geef ze op een schaal van nul (niet aanwezig) tot tien (ijzersterk) jouw cijfer van hoe jij denkt dat die ruimte krijgen in jouw gemeente.
Acceptatie
Vertrouwen
Respectvol gelijkwaardig
Eerlijk
Ruimte voor vragen
Verwachtingen
Inhoud
Actueel
Doen
Vraag ook aan anderen welk cijfer zij geven en ga met elkaar in gesprek over welke invulling de woorden hebben en wat jullie graag zouden willen zien.
Zien wie er niet zijn
In de kwetsbaarheid van het weefsel van vertrouwen kunnen we mensen missen. Dat kan een partner zijn of een kind dat geen interesse heeft voor de kerk of het christelijk geloof. Daarin kan je verscheurd worden in je loyaliteit. Want je wilt je eigen waarden en invulling van zingeving niet opgeven en ook je huisgenoten niet achterlaten. In die situatie heeft de kerk twee verantwoordelijkheden. De eerste is dat we de afstand niet mogen vergroten, maar iedereen een eigen plek in het weefsel van vertrouwen moeten bieden. Daarbij moeten we verder kijken dan de opkomst op ‘zondagmorgen’. In overdrachtelijke zin kan de kerk als een samengesteld gezin gezien worden. Het zijn niet de natuurlijke banden die beslissend zijn, maar de zorg voor kwetsbare mensen. Niet om de kracht en betekenis van natuurlijke banden te ontkennen, maar we moeten ons er steeds van bewust zijn dat we als mensen samen voor God staan. Ook als die anderen niet onze bij ons in huis wonen. Naastenliefde valt juist te oefenen met mensen die we in hun anders-zijn ontmoeten.
Het tweede is de verantwoordelijkheid om te werken aan vertrouwen. Het feit dat mensen die de pijn van scheiding en verlies ervaren hebben, zich toch wagen aan nieuwe relaties wijst erop dat hun hoop groter is. Laat de kerk een gemeenschap zijn waar we elkaar steunen in onze hoop op verbondenheid.
- Sta eens stil bij wie je mist in de gemeenschap en bedenk of je kunt achterhalen waarom de afstand is ontstaan.
- Welke mogelijkheden zijn er om het contact aan te halen?
- Wie en wat zou daarbij kunnen helpen?
- En welk weefsel van vertrouwen is er voor jou nodig om het contact in de kerk aan te halen.
Paul Smit (NGK) is jeugdwerker en werkzaam bij het Nederlands Gereformeerd Jeugdwerk (NGJ).