‘Uitgeven, een mooi vak is het!’

Guido Sneep woont in de Zaanstreek, waar wind en water de graanschuur van het land mogelijk maakten. Reformatorische kerken zijn er vanouds klein in aantal, de doopsgezinden drukten een christelijk stempel op de samenleving. Dat zijn bedrijf – uitgeverij Buijten & Schipperheijn – bekender is dan hijzelf, zegt veel over Guido Sneep: hij maakt met zijn organisatietalent graag het goede werk van anderen mogelijk. 

Guido Sneep is uitgever in hart en nieren. Hoewel hij van de staat al lang met pensioen mag, werkt hij op zijn tweeeënzeventigste nog altijd in het bedrijf met de chique naam. ‘Ik voel me fit, heb de levenslust en ik ben redelijk verankerd in de dingen die ik belangrijk, mooi en goed vind en waar ik met plezier aan werk. We hebben als kleine uitgeverij samenwerking gezocht met Van Wijnen en Vuurbaak. Om dat goed in te regelen is nog wat tijd nodig. Inmiddels heb ik wel een opvolger gevonden in Merijn Wijma, zij was taalkundig en cultureel al heel goed, in het vak van uitgever moest ze nog een beetje ingroeien. Dat is toch een hele route, het is een vak apart. Inmiddels is de ervaren uitgever Paul Abspoel bij het team gekomen. Zo ga ik een vloeiende weg naar mijn pensioen toe en maak ik mezelf overbodig. Je moet niet te belangrijk blijven en dan anderen met de brokken laten zitten als je plotseling zou wegvallen.’ Een volhouder mag Sneep zeker genoemd worden. Waar de marges in de boekenmarkt almaar kleiner worden, weet hij nog altijd wegen te vinden om boeken uit te brengen waarin diepgang boven hoge opbrengsten gaat. Jarenlang zat het bedrijf in Amsterdam Centrum, de laatste twintig jaar in Zuid-Oost. ‘We waren een zelfproducerende uitgever, we drukten ook voor anderen. Dat hebben we beëindigd, in Nederland is met drukwerk geen droog brood meer te verdienen. Met de paar mensen die overbleven zijn we in Amersfoort bij onze partners ingetrokken. Uiteindelijk zal het één bedrijf worden.’

De keuze om met Van Wijnen en de Vuurbaak samen te gaan werken lag voor de hand.

‘Dat is zeker zo, maar we moesten ook naar elkaar toegroeien. Ondanks dat je veel deelt in geestelijke achtergrond en aan ideeën over wat er nodig is in deze tijd op het gebied van het christelijke boek, heb je wel verschillende bedrijfsculturen. Je werkt met verschillende systemen, met andere vertegenwoordigers. Dat vraagt nog wel de nodige aandacht, naast het veeleisende boeken maken. Dat komt wel goed, het zijn allemaal mensen die roepingsbesef hebben, die gedreven zijn en die het besef hebben dat ze Bijbel, geloof en de manier waarop ze in het leven staan bij elkaar moeten brengen. Dat ze mensen moeten helpen zich te verhouden tot God, tot de Bijbel. Hoe dat elke keer weer opnieuw geformuleerd kan worden in een totaal nieuwe situatie in de maatschappij. Die drive hebben we allemaal.’

Het bedrijf heeft oude papieren, ontstaan in 1902. Hoe het is begonnen?

‘Van oorsprong was het een drukkerij, gerund door meneer Buijten. Later kwam meneer Schipperheijn erbij. Ze waren drukkers en hadden culturele belangstelling. Als er ruimte was op de persen verschenen er boeken en ook wel tijdschriften. Dat was op het gebied van kunst, het was toen nog geen christelijk bedrijf. In de oorlogsjaren is dat veranderd. De toenmalige eigenaar Nico Buijten, zoon van de oprichter, zat in Den Haag en was verantwoordelijk voor de distributie van papier. Hij heeft in het geheim papier en waarschijnlijk ook machines beschikbaar gesteld voor de ondergrondse drukkerij D.A.V.I.D., maar op de gevel stond Marten Toonder Studio’s. Mijn vader, Andries Sneep, zat ondergedoken in Amsterdam, waar hij ook vandaan kwam. Hij kreeg een rol bij de ondergrondse pers als medewerker van het toen ‘illegale’ blad Vrij Nederland en bij drukkerij David. Deze drukkerij gaf nogal wat verzetsliteratuur uit. Na de ontmanteling in 1945 hebben de mannen van David Buijten & Schipperheijn overgenomen en daarin ook hun werk voortgezet. Zo gaven ze een verzamelbundel uit van de boekjes met verzetspoëzie die in de oorlog bij David verschenen, onder de naam Geuzenliedboek, wereldberoemd in heel Nederland, jarenlang. Maar ook uitgaven over bijzondere rechtspleging en hoe de maatschappij opnieuw ingericht moest worden. Als er een oorlog over een land is gegaan, moet er nogal wat gebeuren. Dat hebben ze toen ook gezamenlijk aangepakt, maar de meningen bleken snel uiteen te lopen. Mijn vader is toen alleen verdergegaan, onder zijn leiding is het een christelijke uitgeverij geworden. In de boeken zag je ook zijn belangstelling voor de maatschappij terug. Hij begon ook christelijke filosofie en ethiek uit te geven en er kwamen al gauw bijbelstudieboekjes bij. Mijn vader was maatschappelijk zeer betrokken, zoals veel christenen in die dagen, in kerk en samenleving. Dat kleurde ook sterk het programma dat hij als uitgever heeft gebracht, duidelijk in de neocalvinistische traditie. De hele wereld is van God en elke activiteit in de maatschappij mag daarvan doortrokken worden.’

Ben je opgegroeid in een ‘vrijgemaakt’ gezin?

U moet u inloggen om dit artikel te bekijken. Inloggen om toegang te krijgen.

Over de auteur

Arie Kok

Arie Kok is journalist en tekstschrijver.

Delen