Zoeken naar diepgang in gesprekken met jongeren

Karen Scheele | 27 mei 2016
  • Jeugdwerk

Sommige jongeren ken je al heel wat jaren. Je hebt een band met ze opgebouwd. Toch kun je het gevoel hebben dat jullie gesprekken aan de oppervlakte blijven. Je komt er niet achter wat hen nou écht bezighoudt en een geloofsgesprek komt niet op gang. Hoe komt het dat dit niet lukt en wat kun je eraan doen?

Maak gebruik van de momenten waarop je in gesprek kunt gaan. Als er tijd is om samen wat te eten of te drinken, ga dan niet alvast opruimen, maar néém die tijd. (beeld Creatista/iStockPhoto)

Maak gebruik van de momenten waarop je in gesprek kunt gaan. Als er tijd is om samen wat te eten of te drinken, ga dan niet alvast opruimen, maar néém die tijd. (beeld Creatista/iStockPhoto)

Iemand zei eens: ‘Tenzij je bereid bent jezelf aan iemand toe te wijden – jezelf in iemand uit te gieten – zul je doodgaan.’ Het is een mooie en tegelijk confronterende uitspraak en het zou wel eens de belangrijkste reden kunnen zijn waarom het niet lukt om in de gesprekken met jongeren de diepte in te gaan.

Om op een meer diepgaand niveau met iemand een gesprek te kunnen voeren, is het noodzakelijk dat je ook iets van jezelf deelt met de ander. Als het dus niet lukt om de diepte in te gaan in je gesprekken met jongeren, dan is het belangrijk om voor jezelf na te gaan hoe dit komt. Ervaar je zelf een drempel om met anderen gesprekken aan te gaan? Vind je het moeilijk om persoonlijke vragen te stellen of iets van jezelf te delen? Kun je erachter komen waar die schroom vandaan komt en of die reëel is? Het is belangrijk dat je dat voor jezelf goed helder krijgt.

Niet maakbaar

We zijn op zoek naar échte ontmoetingen met jongeren, ontmoetingen die niet aan de oppervlakte blijven steken. Het is echter belangrijk om je te realiseren dat dergelijke ontmoetingen niet maakbaar zijn. Ga bij jezelf maar eens na wanneer je voor het laatst een gesprek had dat echt ergens over ging. Waarschijnlijk zul je ontdekken dat dat gesprek tamelijk onverwacht tot stand kwam. Zinvolle gesprekken kun je niet maar even afdwingen. Wellicht ken je zelf ook wel voorbeelden van situaties waarin je het idee had dat er van je verwacht werd dat je iets met de ander moest delen, maar dat je je daar niet prettig bij voelde. Gesprekken met diepgang moet je dus niet forceren, maar je kunt wel proberen de voorwaarden voor een goede ontmoeting te scheppen.

Ruimte

Denk opnieuw eens terug aan die zinvolle ontmoeting die je met een ander had. Wat zorgde ervoor dat er ruimte kwam om samen dat goede gesprek te hebben? Dat is namelijk ook een basisvoorwaarde voor een goed gesprek: ruimte bieden. Ruimte voor een andere mening bijvoorbeeld, ook al is die totaal anders dan die van jou. Ruimte voor het delen van twijfels, zonder angst voor veroordeling of onbegrip. Je hóeft niet te zeggen wat je ergens van vindt. Het belangrijkste is dat je begint met goed luisteren. Eerst vragen stellen, zodat je echt weet wat de ander bedoelt en hoe hij daarbij komt. En vraag je daarbij voortdurend af of je ruimte kunt en wilt maken voor de jongere die tegenover je zit. Je hoeft echt niet bang te zijn dat er dan geen gelegenheid is om te zeggen wat jij vindt; de ervaring leert dat in gesprekken met jongeren die ruimte meestal vanzelf ontstaat.

Tijd

Nog een belangrijke randvoorwaarde is tijd. Ben je bereid tijd vrij te maken voor een gesprek met meer diepgang? Misschien zit je hoofd wel vol met allerlei andere dingen. Of moet je eigenlijk ook nog iets anders doen vanavond… Vraag jezelf af of je daadwerkelijk voldoende tijd uittrekt voor een echte ontmoeting tijdens de contactmomenten die je hebt met jongeren.

Misschien is jullie programma voor het jeugdwerk te vol. Dan is het belangrijk om te vertragen. Bouw pauzes in en maak gebruik van de momenten waarop je in gesprek kunt gaan. Dit kan binnen het programma zijn, als er gespreksvragen worden gesteld, maar ook tijdens de momenten daaromheen. Als er dus tijd is om samen wat te eten of te drinken, ga dan niet alvast opruimen, maar néém die tijd. Wellicht is het nodig om er zelfs wat meer tijd voor in te plannen. Of vraag steeds een aantal jongeren om te helpen met bijvoorbeeld de afwas. Ook op kamp gaan biedt enorm veel mogelijkheden, want zowel de jongeren als jijzelf zijn er dan echt even uit.

Klik

Waarschijnlijk loopt het contact met de ene jongere makkelijker dan met de andere. Meestal heb je beter contact met iemand die je goed kunt begrijpen, die je sympathiek vindt. Probeer echter een stap verder te gaan en ook de andere jongeren te begrijpen, door ze beter te leren kennen. Accepteer het ook als er desondanks geen klik komt tussen jou en een jongere. Soms liggen twee mensen elkaar nu eenmaal niet en dan is het fijn om je te bedenken dat jij niet de enige volwassene in het leven van die jongere bent.

Voorwaarden voor een gesprek met diepgang:
– deel ook van jezelf;
– bied ruimte;
– neem de tijd.

Agenda

  • 23 – 29 juli: Zomerconferentie New-Wine. Zie zomerconferentie.new-wine.nl.
  • 28 juli – 3 augustus: Teenstreet. Zie www.teenstreet.de/nl/home.html.
  • 10 november: Nieuwe studiedag over het thema ‘Re-search & Re-act’. Meer informatie volgt.

 

Media/tips

  • 021128 Jeugdwerk foto Tips_mediaWil je een goed gesprek met een jongere hebben? Het helpt om tijdens een gesprek gezamenlijk iets te doen, bijvoorbeeld de afwas, een wandeling maken, iets bakken, of natuurlijk samen eten!
  • In dit artikel staat een aantal vragen en worden enkele voorwaarden genoemd om gesprekken met jongeren te verdiepen. Als jeugdwerkers kun je elkaar daarbij helpen. Ga met elkaar in gesprek over de genoemde voorwaarden en de gestelde vragen.
  • Het Praktijkcentrum en het NGJ hebben trainingen beschikbaar die je kunnen helpen in de gesprekken met jongeren. Neem vrijblijvend contact met ons op.

Met bijdragen van Paul Smit (NGJ) en Anko Oussoren (Praktijkcentrum GKv).

Over de auteur
Karen Scheele

Karen Scheele is jeugdwerkadviseur bij het NGJ.

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Rolf Robbe
  • Beschouwing
  • Thema-artikelen
Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Peter Hommes
  • Reisbagage
  • Thema-artikelen

Reageer op dit bericht

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief