‘Als de kerk deed wat ze moest doen, was New Wine niet nodig’

Hester Nagelhout en Jasper van den Bovenkamp | 26 mei 2018
  • Achtergrond
  • Interview
  • Thema-artikelen

Christenen van gereformeerden huize doen hun spirituele boodschappen steeds vaker buiten de eigen kerk. Komen ze met een kar vol inspiratie terug in hun kerk, is er niemand die wil proeven. Jammer als dat gebeurt, zeggen de predikanten Jeannette en Dick Westerkamp uit Houten. ‘Die mensen zouden gezegend moeten worden.’

Dick en Jeannette Westerkamp: 'Zoek een plek waar je God kunt dienen. Het belangrijkste is dat je dichter naar Hem toegroeit.' (beeld Jaco Klamer)

Dick en Jeannette Westerkamp: ‘Zoek een plek waar je God kunt dienen. Het belangrijkste is dat je dichter naar Hem toegroeit.’ (beeld Jaco Klamer)

Eens per jaar spiritueel bijtanken is niets meer om van op te kijken. Bij Opwekking zijn het christenen uit alle denkbare stromingen die zichzelf in hun campingkloffie geestelijk upgraden. In de Belgische rivier, op geloofsexcursie met de 4e Musketier, lopen vooral stoere mannen mee. In boxershort, bijbel in de hand, tegen de stroom in. Stilteretraites, naar het klooster of een weekje Taizé: meer iets voor de devoot aangelegden. Binnen, buiten, in monastieke sferen of onder de blote hemel: spiritueel bijtanken kan overal, er is voor ieder wat wils. En: de kerk is er niet langer per se voor nodig.

Het predikantenechtpaar Jeannette en Dick Westerkamp beziet het groeiende aanbod van de evenementen niet slechts vanaf de zijlijn. Ze waren het zelf die de charismatische beweging New Wine naar Nederland brachten.

Na een eerste kennismaking met New Wine tijdens hun zendingswerk in Rwanda en een bezoek tijdens een verlof aan de moedergemeente ervan in Engeland waren ze onder de indruk. De NGK Houten bracht een beroep uit op Dick als predikant. Daar groeide de geestelijke vernieuwingsbeweging gestaag, met veel aandacht voor de gaven van de heilige Geest en het ministrygebed. In 2003 werd New Wine Nederland opgericht, met als voornaamste activiteit de jaarlijkse New Wine-zomerconferentie, waar duizenden christenen op afkomen.

‘Is er in de gemeente eigenlijk wel voor hen gebeden?’

Wat brengt dit soort buitenkerkelijke spirituele evenementen christenen wat ze in hun eigen kerk kennelijk niet vinden?
Jeannette: ‘Mensen komen om er een weekje tussenuit te zijn, om spiritueel bij te tanken, om seminars te bezoeken, om te aanbidden. Veel mensen zien we elk jaar weer, omdat hun kinderen zo genoten hebben in de kinderprogramma’s.’

Dick: ‘Ook jongeren komen bevlogen terug van christelijke conferenties en festivals. Ze ontmoeten er leeftijdsgenoten en ervaren er bijzondere dingen. Ze houden contact met elkaar. Een tijdje geleden stonden ze na een festival zelfs met leeftijdsgenoten te bidden op straat.’

Dat klinkt mooi, maar is werken aan een levende spiritualiteit niet de taak van de kerk zelf?
Dick: ‘Ja. Althans, zo zou het moeten zijn. Als de kerk altijd deed wat ze moest doen, was een beweging als New Wine helemaal niet nodig. In traditionele kerken wordt het geloof vaak in bepaalde vormen gegoten en worden sommige Bijbelse praktijken genegeerd. Neem bijvoorbeeld genezing. Als er in de evangeliën zo veel nadruk op ligt, is het toch vreemd dat veel kerken daar niets mee doen?’

Dit artikel stond in mei 2018 in een editie over ‘spiritueel bijtanken’ van magazine OnderWeg. Maak gratis 3 maanden kennis met ons magazine en neem een Proefabonnement (Papier Plus of Digitaal). Meld je hier aan.

Sommige dominees klagen met Pinksteren dat hun jongeren bij Opwekking zijn en niet in de eigen kerk.

Jeannette: ‘Die dominees zouden de jongeren juist moeten zegenen! Het is toch geweldig dat ze naar een conferentie gaan waar ze weer enthousiast worden over God en waar ze leeftijdsgenoten ontmoeten die dat ook zijn? En als ze weer terug zijn, moeten ze de kans krijgen om te vertellen wat ze hebben beleefd. Zo kunnen ze anderen inspireren.’

Kunt u die predikanten niet ook een beetje begrijpen? Uitgerekend op één van de hoogfeesten van de kerk – de viering van de uitstorting van de Geest – zijn kerkleden massaal afwezig.
Jeannette: ‘Ach… Als ik me zou afvragen waarom mijn kinderen niet thuiskomen, moet ik eens goed naar mezelf kijken. Helaas zijn in veel kerken de jongeren afwezig. En wanneer ze er wel zitten, wordt er verwacht dat ze zich aanpassen aan de ouderen. Maar als je hun taal niet spreekt, bereik je ze niet. En als je je eigen jeugd niet eens kunt bereiken, hoe bereik je dan de buitenwereld?’

Is het niet van alle tijden dat jongeren wegblijven uit de kerk, bijvoorbeeld omdat de klassieke liturgie hun te ouderwets overkomt?
Dick: ‘Als ze om die reden niet meer komen, is dat heel ernstig. Om jongeren aan te spreken, kan het nodig zijn dingen in de liturgie of andere kerkelijke elementen te veranderen. Ik zou dat belangrijker vinden dan de traditie.’

Op welke manier kunnen ‘bijgetankte’ gemeenteleden de eigen kerk verrijken?
Jeannette: ‘Het zou wenselijk zijn dat communitygevoel van buitenkerkelijke evenementen te integreren in de eigen gemeente. Laatst las ik dat de kerken uit het Nieuwe Testament uit maximaal zeventig personen bestonden. Gemeenteleden zou daarom ook eens per maand samen naar de kerk kunnen gaan, zoals men in het Bijbelse Israël naar de tempel ging, en op de andere zondagen iets anders kunnen doen, in kleine groepen, met mensen die goed bij je passen.’

Dick: ‘Tegenwoordig zie ik in veel kerken het ministrygebed. Het heet dan persoonlijk gebed of zegenend bidden. Dat hebben mensen ergens geleerd. Ik vind het mooi dat zoiets in kerken door heel Nederland wordt toegepast.

Gemeenteleden die hebben bijgetankt, kunnen nieuwe dingen meebrengen, maar het hangt er wel van af hoe een kerk reageert. Na één van de eerste conferenties keerde een groep deelnemers vol vuur terug naar zijn gemeente. Daar kreeg hun verhaal echter geen ruimte en er ontstond een vervelende situatie. Terwijl deze mensen juist vruchtbaar konden zijn en het gesprek konden aangaan over wat ze hadden beleefd.’

‘Wij wilden niet de schaapjes bij een ander weghalen’

Kunt u het begrijpen dat een traditionele kerk niet met palmtakken klaarstaat om de geïnspireerde geloofsgenoten te begroeten?
Jeannette: ‘We hebben zelf meegemaakt dat jongeren van onze gereformeerde kerk gedoopt werden op een festival, terwijl ze als kind al bij ons gedoopt waren. Ze hadden een geweldige ervaring met God gehad en lieten zich daar ter plekke dopen. Wij vonden dat lastig. Aan de andere kant maakten we mee dat gemeenteleden op een conferentie naar een gebedsdienst voor zieken gingen en dat we ons afvroegen: is er in de gemeente eigenlijk wel voor hen gebeden? Dan is het goed om kritisch naar je eigen praktijk te kijken. Op dit moment zijn enkele gemeenteleden ernstig ziek. Zij zeggen: “Wij gaan nergens anders heen, God geeft het ons hier.” Tegelijk moet je ook weer niet te angstig zijn en bij alles denken: dit moet ik in mijn kerk beleven. Zoek een plek waar je God kunt dienen. Het belangrijkste is dat je dichter naar Hem toegroeit.’

Maken gereformeerde christenen in hun dagelijkse leven voldoende ruimte voor spiritualiteit?
Dick: ‘Ik mis in de kerk soms de verbinding tussen geloofsleven en dagelijkse praktijk. Hoeveel tijd besteden we in de kerk en hoeveel op ons werk? Op veel conferenties is er aandacht voor het toepassen van je geloof in je beroep en dat zouden kerken ook wat vaker mogen doen.’

Jeannette: ‘In het begin van ons werk in Houten ontmoette ik een ouder echtpaar. Iedere avond om zes uur trokken ze de stekker uit de telefoon en baden ze een uur lang voor de kerk. Dat zulke bidders nog bestonden, deed me veel.’

Jeannette Westerkamp: 'Het zou wenselijk zijn dat communitygevoel van buitenkerkelijke evenementen te integreren in de eigen gemeente.' (beeld Jaco Klamer)

Jeannette Westerkamp: ‘Het zou wenselijk zijn dat communitygevoel van buitenkerkelijke evenementen te integreren in de eigen gemeente.’ (beeld Jaco Klamer)

Dat is nogal in contrast met onze huidige maatschappij. We haasten ons door het leven, raken uitgeput door werk- en studiedruk, maar boeken tussendoor nog ergens een ticket voor een conferentie waar we ons in één weekend spiritueel kunnen laten vollopen.
Dick: ‘Op zo’n conferentie kun je mensen een zetje in de goede richting geven, maar je moet er ook weer niet alles van verwachten. Je hoopt dat mensen op een conferentie door goede inhoud en ervaringen aan het denken worden gezet. Als je uit jezelf nooit tijd neemt voor stilte, kan dat op een conferentie een heel nieuwe ervaring zijn. Hopelijk iets waarvan je denkt: dit doet iets met me, ik wil dit vaker doen.’

Zijn onze spirituele behoeften zodanig veranderd dat we niet meer genoeg hebben aan de kerk?
Jeannette: ‘Laatst sprak ik een vriend die zei: we leven in een beeldcultuur, waarin mensen iets moeten zien om het te kunnen geloven. Maar ook een cultuur waarin iets goed moet voelen om waar te zijn. Je hebt dus een andere manier van evangelieverkondiging nodig, eentje die hierbij past. Jezus genas mensen voor de ogen van anderen. Toen wilden ze wel naar Hem luisteren.’

Zorgt dit soort buitenkerkelijke bewegingen niet ook voor een circulation of saints, waarbij traditionele kerkleden overstappen naar geloofsgemeenschappen die de sfeer van hun laatste evenement ademen?
Jeannette: ‘Er komen altijd mensen af op nieuwe, frisse initiatieven. Toen in Houten de gemeente ging groeien, kwamen er mensen van andere kerken die bij ons wilden aanhaken. Dat wilden wij eigenlijk helemaal niet. Wij wilden niet de schaapjes bij een ander weghalen, maar juist ruimte bieden voor nieuwe gelovigen. Het is prima als je bij ons komt tanken, maar neem dat dan weer mee naar je eigen kerk.’

Zien jullie uit naar de dag dat New Wine overbodig zal zijn?
Dick: ‘Je bedoelt: de dag dat de Heer terugkomt? Natuurlijk! Maar ook als dat nog even op zich laat wachten, zal er vast en zeker een tijd komen dat New Wine niet meer nodig is. Dan ontstaat er weer wat anders, iets wat beter past bij de mensen van die tijd.’

Dit artikel stond in mei 2018 in een editie over ‘spiritueel bijtanken’ van magazine OnderWeg. Maak gratis 3 maanden kennis met ons magazine en neem een Proefabonnement (Papier Plus of Digitaal). Meld je hier aan.

Over de auteur
Hester Nagelhout en Jasper van den Bovenkamp

Hester Nagelhout en Jasper van den Bovenkamp zijn journalist bij Vakmaten Schrijvers & Uitgevers.

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Rolf Robbe
  • Beschouwing
  • Thema-artikelen
Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Peter Hommes
  • Reisbagage
  • Thema-artikelen

Reacties zijn gesloten.

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief