Kleurrijke loofhutten
- Jeugdwerk
Overal op aarde zien we dat mensen vaste patronen volgen. Elke cultuur heeft bijvoorbeeld jaarlijks terugkerende feesten. Door de verschillende culturen binnen onze grenzen maken ook jongeren kennis met die feesten. Een bekend voorbeeld is de color run, een vijf kilometer lange hardlooptocht waar de deelnemers bestrooid worden met kleurrijk poeder. Het gekleurde poeder staat onder andere symbool voor het verdwijnen van de verschillen tussen mensen. Het poeder als explosie van kleur geeft ook nog eens een geweldig vrolijk effect. Dat de color run een link heeft met het hindoestaanse holi-festival is voor de meesten niet belangrijk, het gaat om de vrolijkheid.
tekst Paul Smit en Arjen Uil
In de kerk gebruiken we geen gekleurd poeder om te symboliseren dat we voor God allemaal gelijk zijn. Voor christenen staat de uitnodiging die bij het avondmaal gedaan wordt voor deze werkelijkheid. Maar op dit punt zijn er natuurlijk wel verschillen. Voor rooms-katholieke kinderen geldt de uitnodiging vanaf ongeveer zeven jaar, wanneer ze voorbereid worden op de eerste communie. In een groot deel van de protestantse gemeenten mogen kinderen vanaf een jaar of zes meedoen; in gereformeerde kerken is meestal sprake van een koppeling aan het doen van belijdenis.
Een jongere vertelde mij eens dat hij niet aangesproken werd door de avondmaalsviering in zijn gemeente. De volwassenen zaten met de rug naar de rest van de gemeente aan tafel. Dat gaf deze jongere een gevoel van uitsluiting, het tegenovergestelde van wat het avondmaal symboliseert. Hij vertelde ook over een viering die hij meemaakte in het buitenland waarbij hij zich wél betrokken voelde. Alle jongeren werden naar voren geroepen, zij kregen de handen opgelegd en ontvingen een zegen. Voor hem was dit een heel betekenisvolle ervaring.
Feest
Meedoen en erbij horen hebben impact op je verhouding tot de gemeente van Christus. Voor een tiener zijn vragen als: ‘bij wie hoor ik?’ en ‘met wie kan ik meedoen?’ twee van de belangrijkste elementen in het sociale leven. Zouden we daarom niet meer moeten nadenken over de symbolen en rituelen die we in onze kerken kennen? Zijn die aansprekend genoeg voor jongeren? Kunnen rituelen helpen om jongeren meer bij het geloof te betrekken?
In de joodse geloofsopvoeding zijn meedoen en erbij horen verbonden met de grote joodse feesten. Is het denkbaar dat we elementen van deze feesten terugbrengen in het jongerenwerk en de eredienst? Je zou bijvoorbeeld samen met jongeren een loofhut kunnen bouwen. Het Loofhuttenfeest herinnert aan de veertig jaar die Israël door de woestijn zwierf en in tenten woonde. In de loofhut zit een bijzondere symboliek die vandaag, ook voor jongeren, betekenisvol is: we vieren feest in een wankel hutje. Dat hutje staat onder meer symbool voor ons menselijk leven dat kwetsbaar en wankel is. Toch is het, ondanks die kwetsbaarheid, feest omdat God met ons is. Het is een vrolijk feest, met veel zoete vruchten en een kleurrijk versierde binnenkant van de hut.
Het soekot-feest wordt dit jaar gevierd van 20 tot en met 27 september. Om een idee te krijgen van een soeka-hut kijk je op: joodsleven.nl. Zie ook een introductievideo op YouTube (Engels).
De eerste keer dat ik Soekot mee vierde was bij een familie toen ik rond de 20 was. Ergens in de middag kwam de rabbijn langs en trokken alle volwassenen zich met hem terug in de hut. Ik bleef bij de kinderen om een oogje op ze te houden, zodat de volwassenen even tijd met elkaar hadden. Binnen een minuut of zo werd ik door iemand uit de hut opgehaald. Ik stapte de hut binnen en nog voor ik ook maar iets had kunnen zeggen, sprak de rabbijn mij aan: ‘En wat vind jij als christen van dit feest?’ Een openingsvraag waarop een heel bijzonder gesprek volgde.
Ik was totaal niet gewend dat een voorganger of kerkenraadslid mij om mijn theologische mening of duiding vroeg. De vraag overviel mij en tegelijktijdig voelde ik mij serieus genomen. Na verschillende joodse feesten meegevierd te hebben kwam ik erachter dat elk feest uitdraait op de vraag: hoe is God in dit feest voor jou aanwezig?
Voor een korte bijbelstudie kijk je op www.israelendebijbel.nl.
Paul Smit en Arjen Uil zijn jeugdwerkadviseurs bij respectievelijk Kerkpunt en de CGJO.