Vijf joodse geloofslessen

Geert-Jan van der Spek | 6 oktober 2023
  • Beschouwing
  • Thema-artikelen

Choetspa

In het joodse geloofsleven speelt choetspa een rol. Choetspa is een Hebreeuws woord voor moed. De Here Jezus kon deze soort van brutaliteit waarderen. Denk aan de heidense vrouw die Jezus blijft smeken haar dochter te helpen (Matteüs 15:23-27) of aan de gelijkenis die Jezus vertelt over de weduwe die blijft aandringen bij de onrechtvaardige rechter (Lucas 18:1-10). De joodse vrijmoedigheid tegenover God gaat terug tot aartsvader Abraham. Hij onderhandelde met God om Sodom te sparen. Deze eerlijke manier van communiceren zien we door de Bijbel heen. Veel christenen zijn zó gewend aan de vrome en plechtige eerbied voor God dat we helemaal geen choetspa meer kennen. Maar juist de eerlijkheid, het gewoon vertellen wat je voelt en de ‘brutaliteit’ om aan te blijven houden bij God, duidt op een intieme vertrouwensrelatie.

Gebedsmiddelpunt

Christenen vragen God om het eten te zegenen, maar een jood zal voor het eten God zelf zegenen. Het joodse gebedenboek, de siddoer, staat vol met gebeden die God prijzen. In het joodse gebedsleven gaat het niet allereerst om de mens en zijn behoeftes, maar om God en zijn eer. Ons woord ‘bidden’ betekent eigenlijk ‘vragen’; onze gebeden bestaan ook vaak grotendeels uit vragen. In het jodendom is juist het danken, loven en zegenen van God het belangrijkste gebedsonderwerp. In het joodse gebedsleven gaat het niet allereerst om de mens en zijn behoeftes, maar om God en zijn eer.

Tegenstellingen

Het eindeloos afwegen van twee tegenstrijdige standpunten is typisch joods. Vaak wordt niet een van beide standpunten gekozen, maar worden ze naast elkaar geaccepteerd. Als christenen hebben wij het liefst voor elk probleem een systematisch onderbouwde, theologische oplossing. Vraag drie christenen dezelfde bijbeltekst uit te leggen en je krijgt waarschijnlijk drie verschillende antwoorden. Vervolgens zullen ze elkaar net zolang proberen te overtuigen van hun eigen gelijk tot ze (min of meer) overeenstemming hebben bereikt over de enige goede interpretatie van de tekst. Vraag je vervolgens drie joden om dezelfde bijbeltekst uit te leggen, dan zullen ook zij waarschijnlijk tot drie verschillende inzichten komen. Na deze met elkaar uitgewisseld te hebben, zullen ze samen op zoek gaan naar een vierde uitleg.

Gehoorzaamheid

De manier waarop joden lezend, studerend en discussiërend omgaan met de Schriften, maakt veel indruk op me. Het bestuderen van de Bijbel is volgens hen onmisbaar om God lief te hebben en te leven volgens zijn wil. Ze bespreken hoe ze aan ieder woord van God de invulling kunnen geven. Uiteindelijk staat de heiliging van het leven centraal (Leviticus 20:26). Voor christenen klinkt de wet al snel als een zware last, maar voor een jood is het de onthulling van Gods diepste gedachten. Het uiterst serieus nemen van iedere wet is voor hen een manier om God te eren. Ook Jezus kende deze gedachte: ‘Je blijft in mijn liefde als je je aan mijn geboden houdt, zoals ik me ook aan de geboden van mijn Vader gehouden heb en in zijn liefde blijf’ (Johannes 15:10).

Feest

Het jodendom kent een vaste structuur van feesten. Joden laten daarmee zien dat geloven iets heel feestelijks kan zijn. De sabbat is diep geworteld in het Joodse volk. De vrijdagavond is een kostbaar moment voor zowel religieuze als niet-religieuze Joden. De sabbat is een feestdag waarop de Joden zich in alle rust op elkaar en God kunnen richten.

(Bron: www.christenenvoorisrael.nl/artikelen/vijf-dingen-die-christenen-kunnen-leren-van-joden)

‘Niemand van ons weet hoe het zit’

‘Niemand van ons weet hoe het zit’

Arie Kok
  • Reportage
  • Thema-artikelen
Slim zijn ze, wie maakt ze wijs?

Slim zijn ze, wie maakt ze wijs?

Alexandra Matz
  • Beschouwing
  • Thema-artikelen

Reageer op dit bericht

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief