Samen één in Alphen aan den Rijn

Maarten Boersema | 11 december 2015
  • Trefpunt

Samen één, omgaan met verschillen in de kerk. Het is de titel van een praktisch bezinningsboek dat in gemeenten in heel Nederland wordt gebruikt om gemeenteprojecten te organiseren. In Alphen aan den Rijn doen ze het ook. Bijzonder is dat het gemeenteproject daar als samenwerking tussen de plaatselijke GKv en NGK is opgezet. ‘We hopen dat het ertoe bijdraagt dat we samen het gesprek aangaan over hoe je Christus in je leven kunt volgen.’

In Alphen aan den Rijn stond op de eerste avond van het gemeenteproject 'Samen één' het thema liefdestalen centraal. (beeld Herman Bos)

In Alphen aan den Rijn stond op de eerste avond van het gemeenteproject ‘Samen één’ het thema liefdestalen centraal. (beeld Herman Bos)

‘De titel Samen één, omgaan met verschillen in de kerk kan een suggestie wekken die voor ons niet terecht is. Het is niet ons doel om samen één te worden, maar om elkaar beter te leren kennen. Het is interessant hoe je binnen de kerk en tussen kerken onderling kunt omgaan met verschillen.’ Aan het woord is Marcel Buchner, lid van de NGK Alphen aan den Rijn en betrokken bij de organisatie van het gemeenteproject. ‘We zijn nu ongeveer vier jaar met elkaar in gesprek. We hebben al een aantal keren gezamenlijke samenkomsten gehad, maar dit is het eerste jaar dat de relatie inniger gestalte wordt gegeven.’

Liefdestalen

Het boek Samen één geeft aan de hand van zes thema’s richting aan het omgaan met onderlinge verschillen. Bij elk thema worden zeven dagteksten aangereikt en daarbij wordt ook een opzet gegeven voor de invulling van een gemeenteavond over dit thema. Aan bod komen de thema’s liefdestalen, verschillen tussen generaties, verschillen in het beleven van het geloof, diversiteit in taken, rollen en talenten, en het toekomstbeeld van de gemeente.

De ervaring leert dat het boek vaak gebruikt wordt als kapstok. Er zijn heel wat gemeenten die aan de hand van het boek een eigen invulling geven aan een gemeenteproject rond dit thema. In de GKv Blije-Holwerd worden door het seizoen heen bijvoorbeeld zes avonden georganiseerd. Die avonden worden gezamenlijk geopend, waarna de aanwezigen in groepen uiteengaan. Deze groepen verschillen per avond. De zondag ervoor is er een voorbereidingspreek.

In de GKv Buitenpost is aan het begin van het vorige seizoen in zes weken aandacht gegeven aan het thema, onder meer in de prediking. Daarna is bij huiskringen en commissies de vraag neergelegd om de thema’s door het jaar heen te behandelen.

In Alphen aan den Rijn is de invulling weer anders. Elke thema krijgt een andere invulling. Sietze Klapwijk, lid van de plaatselijke GKv en betrokken bij de organisatie, legt uit: ‘Op de eerste avond hebben we het project eerst ingeleid en daarna hebben we in groepen het eerste thema besproken aan de hand van drie casussen. Het onderwerp was de verschillende liefdestalen en we hebben mensen gevraagd om te bedenken hoe je vanuit de verschillende liefdestalen zou kunnen reageren in een drietal situaties.’

‘De casussen waren gebaseerd op concrete vragen die spelen in zowel de kerkelijke als burgerlijke gemeente’, vervolgt Klapwijk. ‘De eerste casus had te maken met de bouw van een nieuw kerkgebouw, de tweede met de komst van asielzoekers in onze stad en de laatste met de komst van een nieuwe predikant. Hoe kunnen in deze verschillende situaties de liefdestalen tot uitdrukking komen?’

Klapwijk verwacht zelf veel van het laatste onderwerp, dat gaat over de droomkerk. ‘We willen rondom dit onderwerp een gezamenlijke gemeentedag organiseren met tal van activiteiten en de dag erop een gezamenlijke eredienst houden.’

Ramen

Klapwijk en NGK-broeder Buchner zijn nuchter en realistisch over het samenwerkingsproces, waar het gemeenteproject onderdeel van uitmaakt. Klapwijk: ‘We willen dat we in goede harmonie met elkaar samenwerken en dat we elkaar goed leren kennen en herkennen als gelovigen. We hebben daarbij geen haast.’

Buchner: ‘De NGK is met ruim honderd leden een stuk kleiner dan de GKv met vijfhonderd leden. Dit verschil zorgt binnen onze gemeente voor de vraag of onze identiteit wel gewaarborgd is bij nauwere samenwerking. Belangrijk is in dit proces dat we de samenwerking en ontmoeting zoeken, waarbij de nadruk ligt op de elementen die ons samenbinden. We stellen vast dat er ook verschillen zijn en die schuiven we niet terzijde, maar ze hoeven geen belemmering te zijn om samen te werken waar het kan en elkaar te ontmoeten.’

Buchner kan niet genoeg benadrukken dat de focus in eerste instantie gericht is op wat beide gemeenten samenbindt en waarin ze elkaar kunnen steunen. Klapwijk onderstreept dat door enkele voorbeelden van die steun te noemen. ‘De NGK is klein en heeft in eerste instantie contact met ons gezocht omdat de kerkenraad zich zorgen maakte over het jeugdwerk. In de gemeenschappelijke activiteiten proberen we daarom de jeugd uit beide gemeenten met elkaar in contact te brengen. Daarnaast merk ik dat de horizon binnen mijn eigen gemeente wordt verbreed door deze gezamenlijke gesprekken en gezamenlijke activiteiten. De GKv is een kerkgenootschap waar de ramen lang gesloten waren en ik merk dat het openen van de ramen zorgt voor herkenning buiten de eigen kerkgrenzen. Daar ben ik blij om.’

Ervaren en beleven

Buchner en Klapwijk zijn ook lid van de werkgroep die vorm geeft aan het proces van verdere samenwerking. Een helder geformuleerd einddoel hebben ze daarbij niet. Het proces van samenwerken is eigenlijk al een doel op zich. Klapwijk: ‘Het vreemde is dat we in deze werkgroep aanjagers en trekkers van het werk binnen de kerk en het samenwerken tussen de gemeenten zijn, maar dat juist wij soms ook het tempo iets terugschroeven. Binnen beide gemeenten zijn er namelijk mensen die niets liever willen dan nu al samen te zijn en er zijn mensen met zorgen. Het is aan ons om een balans te vinden.’

Buchner: ‘We hopen dat dit gemeenteproject ertoe bijdraagt dat we samen het gesprek aangaan over hoe je Christus in je leven kunt volgen. Of dat leidt tot verdere samenwerking, dat zien we later wel. Er kan ook een punt zijn dat we tegen elkaar zeggen dat we, hoewel we hetzelfde geloven, toch een andere weg gaan zonder elkaar uit het oog te verliezen.’

Begin januari staat het derde thema, over ervaren en beleven, op de agenda. Klapwijk: ‘We maken hier een gezamenlijke eredienst van, speciaal gericht op het gezin. Wij nodigen de NGK uit bij ons in de dienst, net zoals de NGK ons bij een andere dienst zal uitnodigen. Na de dienst hopen we in groepen een gezamenlijke preekbespreking te doen. Met de predikant hebben we afgesproken om een preek voor te bereiden die ook voor een 12-jarig kind te begrijpen moet zijn.’ Klapwijk lacht hartelijk. ‘Dat is een behoorlijke opgave, maar dat gaat hem zeker lukken. Hij heeft wel voor hetere vuren gestaan.’

Over de auteur
Maarten Boersema

Maarten Boersema is fotograaf, tekstschrijver en predikant.

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Het mysterie van Jezus’ wonderen

Rolf Robbe
  • Beschouwing
  • Thema-artikelen
Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Voor wie meer wil ontdekken over: Wonderen

Peter Hommes
  • Reisbagage
  • Thema-artikelen

Reageer op dit bericht

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief