Jij bent die hardloper!
- Algemeen
- Opinie
Veertig procent van de Nederlanders loopt hard. Dat kan een keer in de week zijn, als het tenminste niet regent. Het kan ook vijf keer in de week zijn, in weer en wind, want er staat een marathon op het programma. Je hebt allerlei hardlopers: van beginners tot wereldtoppers als Femke Bol.
‘Ik ben helemaal geen hardloper’, denk je misschien. ‘Ik word al moe als ik eraan denk. Ik wandel of fiets liever, dan word je niet zo bezweet en krijg je niet zo gauw blessures.’ Even goede vrienden. Al is het heel goed voor je en genoot ik er vroeger enorm van, hardlopen moet natuurlijk niet. Toch zeg ik: ‘Jij bent die hardloper die we in de Bijbel tegenkomen.’ Dat leg ik graag uit.
Gewone mensen
Je vindt in de Bijbel allerlei soorten hardlopers. De boodschapper bijvoorbeeld die rennend berichten overbracht. Hij wordt een vreugdebode genoemd als hij een goed bericht brengt: ‘Je God is koning!’ (Jesaja 52:7). Het verliefde stel uit Hooglied heeft een heel andere reden om te rennen: weg van de mensen om samen te zijn (Hooglied 1:4). Johannes en Petrus willen snel bij het graf van Jezus zijn. Het kan toch niet waar zijn wat de vrouwen gezegd hebben (Johannes 20:1)? Het zijn vaak gewone mensen als jij en ik die even hardlopen omdat ze ergens snel willen zijn. De vader uit het verhaal van ‘De verloren zoon’ rent op zijn zoon af als hij die in de verte ziet. Jij moet je haasten om de trein te halen.
Houd vol!
Op nog een manier zijn wij allemaal die hardloper uit de Bijbel. Atleten worden als voorbeeld gebruikt voor christenen: ren als de atleet die wint (1 Korintiërs 9:24). Het is of we een wedloop lopen en alles op alles moeten zetten om de eindstreep te halen (Hebreeën 12:1). Om je doel te bereiken gooi je onnodige ballast weg. Je helpt een medeloper die er doorheen zit. Je voelt je gedragen door de aanmoedigingen van het publiek. Die hardloper zijn we allemaal: de christen die het soms moeilijk heeft. Het gaat niet vanzelf. Je weet het niet meer zo zeker. Houd toch vol! Kijk naar Jezus die ons is voorgegaan en volhield tot het bittere eind. Wat een voldoening als je straks over de finish bent!
Blijdschap
Ik heb een aantal marathons gelopen. Met dat doel in gedachten kon ik gemakkelijker alcohol laten staan. Ik wilde een goede prestatie neerzetten. Ik ken ook die strijd met jezelf als het zwaar wordt en je nog tien kilometer moet… Het gevoel: waar ben ik aan begonnen? Alles doet pijn. Ik pepte mezelf op: volhouden, je kunt het! Je hielp elkaar als de wind tegen was door om de beurt de kop te nemen. Ik ken ook de voldoening van het halen van de finish. Soms opgewacht door vrouw en kinderen. Soms met een persoonlijk record. Maar ook als dat niet lukte, was de opluchting en blijdschap groot.
Worsteling
Ik ken ook de worsteling die je als christen kunt hebben. Als God ver weg lijkt (Psalm 42). Christen zijn is geen gelopen race. Je komt misschien in de verleiding om ermee te stoppen. Het leek allemaal zo mooi, maar het valt tegen. Medechristenen kunnen je ook in de weg zitten. Wat helpt je dan om toch door te zetten? Is het de Geest van God als wind in de rug? Mij helpen verhalen van anderen die een zwaar leven hebben en vertrouwen op God uitstralen.
Jij bent die hardloper! Nog een voorbeeld uit het boek Prediker. Hij zegt: ‘Ik heb onder de zon opnieuw gezien dat niet altijd een snelle hardloper de wedloop wint, een sterke held de oorlog, dat niet altijd degene die wijs is zijn brood heeft, en hij die inzicht heeft de rijkdom, hij die bekwaam is het respect. Zij allen zijn afhankelijk van tijd en toeval’ (Prediker 9:11).
Misrekening
Prediker ziet wat onder de zon gebeurt. Een snelle hardloper (of wielrenner) wint niet altijd. Femke Bol wint bijna alles, maar soms is er één sneller. Je kunt op papier de beste zijn, maar dat zegt niet alles. Er kan ondanks alle voorbereidingen op een belangrijk moment toch iets misgaan. Mathieu van der Poel had vorig jaar al de beste papieren voor de wereldtitel op de weg, maar in de nacht ervoor zat hij een paar uur in de cel. Hij was kansloos voor de titel. Je kunt favoriet zijn, maar een tactische fout kan je de das omdoen. Een sterke held wint niet altijd de oorlog, zegt Prediker. Het leger van Rusland dacht de klus in Oekraïne snel te kunnen klaren, maar dat was een misrekening. Succes staat niet bij voorbaat vast.
Een sterke held wint niet altijd de oorlog
Realistisch
Wij hebben niet alles in de hand. Dat heeft corona ook duidelijk gemaakt. Een virus gooide alles overhoop. Het leven is niet maakbaar. Het doet soms pijn. Er zijn christenen die zeggen dat alles mogelijk is als je gelooft: rijk worden, beter worden, uit die rolstoel komen, zelfs iemand uit de dood opwekken. Dat geeft mensen valse hoop. God verloste Paulus niet van iets pijnlijks. God zei: ‘Je hebt niet meer dan mijn genade nodig’ (2 Korintiërs 12:9).
Prediker bekijkt en overdenkt alles. Hij boeit mij, omdat hij niet overal een antwoord op heeft. Hij is realistisch. Het leven is niet altijd eerlijk. Dat is pijnlijk, maar wel waar. ‘Nooit weet de mens wanneer zijn tijd gekomen is.’ De dood komt soms onverwachts. Je zwemt als een vis in de fuik en kunt niet terug (Prediker 9:12). Prediker komt pessimistisch over. Bekend is wat hij vaak zegt: ‘Lucht en leegte, alles is leegte’ (Prediker 1:2). Ik noem het liever realistisch. Het leven is niet maakbaar.
Onvoorspelbaar
De beste en snelste wint niet altijd, want ‘zij allen zijn afhankelijk van tijd en toeval’ (Prediker 9:11). De tijd: op het moment dat het moet gebeuren, gaat het toch anders dan je dacht. En toeval: er doet zich onverwachts iets voor waarmee je geen rekening hield. Zo is het leven, niet altijd voorspelbaar. Tijd en toeval, daar hebben we allemaal mee te maken. Niet alles heeft een reden. Je kunt geluk hebben en je kunt pech hebben. Je leeft gezond, maar je wordt toch ziek. Je werkt hard, maar wordt toch ontslagen. Wat kun je doen als het leven zo onvoorspelbaar is? Het kan je verlammen. Waarom zou je hard trainen als de winst toch niet zeker is? Maar als je minder gaat trainen, weet je zeker dat je niet gaat winnen. ‘Doe wat je hand te doen vindt. Doe het met volle inzet’ (Prediker 9:10). En als je toch niet wint? Annemiek van Vleuten zei: ‘Die medaille is een toegift. De reis ernaartoe was op zich al de moeite waard.’
Geniet
Wat je zeker niet moet doen, is somber door het leven gaan. ‘Geniet op alle dagen van je leven, die God je heeft gegeven. Het bestaan is leeg en vluchtig en je zwoegt en zwoegt onder de zon, dus geniet op elke dag. Het is het loon dat God je heeft gegeven’ (vers 9). Heb je een partner, geniet met en van hem of haar. Je weet niet wat de toekomst brengt, maar wat je vandaag hebt, geniet ervan. God geeft het je. Een bos bloemen, een uitje met je kind(eren) of kleinkind(eren), een goede maaltijd, een lekker duurloopje of (vul zelf maar in).
Die hardloper ben jij. Het leven is soms afzien, maar ook genieten! Daarvoor hoef je niet te winnen. De christen die ondanks alles volhoudt, is al een winnaar (Romeinen 8:37).
Lichtvoetig
Ditt artikel geeft een indruk van wat Ruud de Boer vertelt in het boek Lichtvoetig dat in juni verscheen. Het bevat zestien hardloopverhalen uit de Bijbel, toegelicht met zijn eigen ervaringen als hardloper. Hij leerde op die manier zijn zwakke en sterke punten beter kennen en ontdekte veel over het leven zelf: over omgaan met tegenslag, over volhouden en je doel voor ogen houden. Je leest ook hoeveel plezier hij aan het lopen beleefde.
Lichtvoetig is uitgegeven door Bookscout. Elk hoofdstuk bevat een aantal vragen zodat het ook geschikt is voor persoonlijke overdenking of bespreking met een groep.
Ruud de Boer is predikant van de GKv Harderwijk.