Blijf zingen! Ook als de aarde zucht

Zing voor de HEER een nieuw lied,
zing voor de HEER, heel de aarde.
Zing voor de HEER, prijs zijn naam,
verkondig van dag tot dag dat Hij ons redt.
Maak aan alle volken zijn majesteit bekend,
aan alle naties zijn wonderdaden.

Psalm 96:1-3

De bekende dichter Willem Barnard uit zijn irritatie over Psalm 96 in een van de boeken die hij schreef over de psalmen. Hij schrijft onder meer:

‘Ik wou dat ik ongelovig was. Ik hoefde me niet af te vragen of er een toekomst was en hoe en wanneer, want misschien ging de mensheid wel ten onder en dat was dan dat. Ik zou me ook niet meer hoeven te bemoeien met die psalmen, zoals Psalm 96. Wat moet je ermee? Louter gejubel, gebiedende wijs: zingt voor Jahwe, looft zijn naam, boodschapt zijn heil van dag tot dag. Wie? Gij ganse aarde nogal liefst. Het is in deze psalm een en al halleluja, de mensen, de hemelen, de zee, het veld, de bomen. Niets mag onverschillig blijven, alles heeft blijkbaar maar in te stemmen…’

Nieuw lied

Heeft hij geen gelijk? Psalm 96 ademt een heel andere sfeer dan bijvoorbeeld Psalm 84: ‘Wat hou ik van uw huis…’ Een lied dat je meeneemt in je heimwee en verlangen naar God. Maar deze Psalm 96 valt met de deur in huis. Meteen met een opdracht: Mensen, zing voor de HEER een nieuw lied!

Waarom moet ik anno 2024 een nieuw lied zingen? Moet ik in een hoerastemming komen? Moet heel de aarde daarin meegaan? Die aarde die aan alle kanten zucht. Onder de verschrikkelijke oorlog tussen Israël en Hamas, waarbij je schrikt van het nieuws in de Gazastrook. Of de oorlog in de Oekraïne en al die andere oorlogen waarvan we wel of niet weten. Een aarde die zucht onder alle ingrijpende klimaatveranderingen, terwijl mensen zo weinig bereid zijn om hun consumptiegedrag te veranderen. Er zijn landen waar al bijna tien jaar geen druppel regen

is gevallen. Niets groeit er meer, alles is dood of gaat dood. Talloos veel mensen slaan op de vlucht, simpelweg om te overleven. Aardbevingen en orkanen trekken de wereld over. Bosbranden vernietigen grote stukken land en huizen, enorme regenbuien veroorzaken overstromingen. En dan al die ziektes…

Maar de psalm blijft roepen, want: ‘Vast staat de wereld, zij wankelt niet.’ De deskundigen zeggen vandaag heel andere dingen. Als wij als mensen onze levensstijl niet snel ingrijpend veranderen, wankelt die wel en laten we een onbewoonbare wereld achter voor onze kinderen en kleinkinderen. Maar de psalm laat zich niet onderbreken… Mensen, zing! Zing voor de HEER!

Lef

Waar haalt de psalmist het lef vandaan om dat te doen? Ik moet denken aan mensen, die zoeken naar een authentiek huis uit de jaren ’30. Ze zien een pand op internet, gaan kijken en zijn direct verkocht. Die hoge plafonds: wat een ruimte en licht! En die erker met die glas-in-lood ramen! Ze kunnen niet wachten om te verhuizen. Maar een vriend zegt: ‘Weten jullie wel zeker dat je dit huis gaat kopen? Dat schilderwerk ziet er niet uit. Volgens mij moeten de kozijnen vervangen worden. Die hoge muren, wat gaat er achter die lagen behang schuil? En die schimmelplekken…!’

Maar de kopers laten zich niet uit het veld slaan en zeggen: ‘We zijn er niet bang voor. Het huis staat, we gaan er een prachtpaleisje van maken. Geloof me, we gaan hier nooit meer weg! We gaan eerst  feestvieren, want we hebben het huis al gekocht!’

De dichter is net als de kopers van het huis niet van zijn stuk te brengen. Deze wereld lijkt misschien ten dode opgeschreven, maar het wordt een plaatje. Ik verzeker je: de wereld staat vast, ze wankelt niet. Hoe weet de dichter dat zo zeker? Dat lees je in 1 Kronieken 15 en 16. David liet de ark met de tien woorden van God naar Jeruzalem brengen. Het was het trouwboekje van God met zijn volk Israël. Op die ark troonde de Heer als Koning op de cherubs (2 Samuël 6:2; Psalm 99:1) Met andere woorden: de Heer zelf vestigde zich als Koning in Jeruzalem. Hij zette vaste voet op de aarde. Vanuit Jeruzalem zou de Heer zijn koninkrijk op deze aarde vestigen en de wereld tot een goed eind brengen. Een beslissende zet in de heilsgeschiedenis.

Deze wereld lijkt ten dode opgeschreven, maar wordt een plaatje

Jezus verlost

Bij het brengen van de ark naar Jeruzalem traden onder leiding van Asaf ook een koor en orkest van Levieten op. Zij zongen toen onder andere Psalm 96. De intocht van de ark in Jeruzalem heeft betrekking op de intocht van de Heer in Jeruzalem. Mensen, de Heer komt de aarde richten, Hij heeft zijn intrek genomen in Jeruzalem. Vanuit deze stad gaat Hij de wereld besturen en de dingen rechtzetten. Als dat zo is, staat de wereld vast en kan die niet gesloopt worden. Het is en blijft zijn wereld. Hij zal de wereld oordelen naar recht en wet. De wereld blijft dus niet eindeloos doordraaien, er komt een moment dat God recht zal doen. Er is meer dan wat we vandaag om ons heen zien, al is het met eigen ogen, via het journaal of lezend in de krant. Er komt een rechter die niet corrupt is, maar geheel betrouwbaar en Hij zal zijn oordeel vellen, rechtspreken en recht doen.

Intussen weten wij meer dan de dichter van Psalm 96 over hoe het verder ging. De Zoon van David, Jezus Christus, is naar deze aarde gekomen. Hij liet zien wat bedoeld wordt met een God die recht komt doen. Mensen met kromgebogen lijven, zoals de vrouw die twaalf jaar lang aan bloedvloeiingen leed, richtte Hij op. Hij genas de blinde Bartimeus; het leven van de Samaritaanse vrouw – getekend door zes relaties met mannen, ze meed de blikken van de mensen – maakte Hij vol vreugde. De man die door demonen in een vloekend beest veranderd was, verloste Hij. De verbitterde man in Bethesda kon na bijna 39 jaar weer lopen. Intussen bracht Hij met zijn boeiende verhalen en preken mensen weer terug bij God, Hij corrigeerde de mensen die dachten dat ze de waarheid en God zelf in hun broekzak hadden. Uiteindelijk gaf Hij zijn leven aan het kruis op Golgota als ultiem bewijs van Gods liefde. Hij is de God die niet eist, maar zichzelf wegschenkt, waardoor alles en iedereen zal staan te juichen op de dag dat Jezus terugkomt.

Daarom: blijf zingen!

Om over door te denken of door te praten:

• De psalm moedigt je aan om door een zuchtende en gebroken wereld heen te kijken, zoals iemand door een uitgewoond huis heen kijkt en het gerenoveerde huis al voor zich ziet. Hoe kun je jezelf (laten) helpen in die manier van kijken?
• Vandaag zie je van tijd tot tijd beelden van mensen die blijven zingen in een verscheurde wereld. Denk aan de mensen in metrostations in de Oekraïne of in een verwoeste kerk in Irak. Heb je zelf ook associaties in deze richting en wat doen die met je?
• ‘Vast staat de wereld, zij wankelt niet’ zegt Psalm 96. Psalm 16 zegt: … ’met Hem aan mijn zijde wankel ik niet’. Je kunt soms twijfelen aan de toekomst van de wereld en aan die van jezelf. Maar Hij maakt kennelijk alles anders!
• Als wij met Psalm 96 verlangen naar een God die recht zal doen, kan het niet anders of we willen zelf ook recht doen. Wie uitziet naar Gods nieuwe aarde zal deze oude aarde niet kapot willen maken, maar recht willen doen aan mensen. Wat betekent dit voor jou bij het maken van bijvoorbeeld je vakantieplannen en je omgang met je buren en naasten? Hoe kun je opkomen voor mensen en groepen in onze samenleving die tot zondebok worden gemaakt voor van alles en nog wat?