Mijn verlies blijft

‘Ik heb geen verdrietig leven’

 Arriën Bergkamps vrouw Addy heeft Alzheimer. De vrouw met wie hij getrouwd is, is hij kwijt. Maar een verdrietig leven heeft hij niet, benadrukt Arriën. In navolging van Addy aanvaardt hij de nieuwe situatie. Met het geloof en een groot netwerk als dragende factoren bij alle veranderingen.

‘In 2015 kon Addy de caravan op de camping niet meer terugvinden. Vanaf dat moment heb ik haar altijd in het oog gehouden. Elke keer kwam er weer iets bij dat niet lukte, wat ik dan opving. In 2019 werd de diagnose Alzheimer gesteld. De vrouw met wie ik getrouwd ben, is stukje bij beetje verdwenen. Ik kan geen normaal gesprek meer met haar voeren. Maar dat wil niet zeggen dat ze er niet meer is. Ze woont ondertussen in een verzorgingshuis en als ik naar haar toe ga, vijf dagen per week, licht ze helemaal op. Ik denk dat ze me herkent, maar ik vermoed niet dat ze nog een beeld heeft van onze geschiedenis. Of er nog verbinding mogelijk is? Ja, als ik alle dingen waarmee ik bezig ben – van gisteren en morgen – thuis laat en in haar wereld stap. Dat is een wereld die zich helemaal in het nu afspeelt. We maken steevast samen een wandeling, waarbij ze geniet van alles wat ze ziet. Het is voor haar het mooiste moment van de dag. De mensen van de zorg zeggen dat ook, dat ze een andere Addy zien als ik er ben, dat ze dan helemaal opengaat. Rustig is.’

Aanvaarding

‘In mei waren we vijftig jaar getrouwd. Er waren mensen die ons feliciteerden met: “Het is wel een feest met een rouwrandje.” Dat is nou precies hoe ik het níet beleef. Natuurlijk is er verlies, maar als je daarmee voortdurend bezig bent, gaat de lol van het leven ervan af. Wij vormen niet meer samen een huishouden, dus ik moest leren om in mijn eentje een leven op te bouwen. Om mijn eigen wereld vorm te geven, zonder haar. Het was moeilijk om haar los te laten, vooral de zorg voor haar – dat vond ik misschien wel het moeilijkst, om dat over te dragen aan vreemden. Maar dat was van korte duur. Toen ze verhuisde naar het verzorgingshuis was Addy even opgetogen als wanneer ze op vakantie zou gaan. Ze heeft nooit gemopperd, het hele traject niet. Ze past zich steeds aan, aan elke nieuwe situatie. Ze aanvaardt het, zonder worsteling. Ik denk dat ik het daardoor ook kan en niet blijf hangen in verdriet. Ik heb geen verdrietig leven. Natuurlijk mis ik haar in huis. De gezelligheid van vroeger. We hadden op een dag altijd momenten van plezier en humor. Dat is voorbij. Ik heb voor mezelf duidelijke stappen gezet om het plezier in mijn leven niet alleen maar af te laten hangen van de relatie met Addy, maar ook van de invulling van mijn eigen agenda. Ik heb veel plezier in de dingen die ik onderneem en dat verzacht het gemis. Zo heb ik een museumjaarkaart gekocht en bezoek ik elke maand een museum, als het even kan met een kleinkind. Dat is ontzettend leuk. In juni ben ik zelfs tien dagen naar Rome geweest. Ik heb daarvan zo genoten!’

Ze heeft nooit gemopperd. Ik denk dat ik het daardoor kan

Steun

‘Eenzaam voel ik me niet. Want ik leef in een geweldig netwerk. Jaren geleden, toen het nodig werd, hebben we een steunkring gevormd voor Addy. Eerst waren dat vijf mensen, later vijftien. Mensen die de zorg voor Addy even van mij konden overnemen als ik even weg moest of rust nodig had. In het hele proces van Alzheimer heb ik altijd heel open kunnen communiceren met mijn kinderen, familie, vrienden, buren en mensen van de kerk. Op het moment dat het nodig is, zijn er genoeg mensen bij wie ik zo even naar binnen kan stappen om op verhaal te komen.’ ‘Het geloof is zowel voor Addy als mij de dragende factor bij alle veranderingen; de vaste grond onder onze voeten. Het besef dat je het leven niet in eigen hand hebt, in positieve zin: dat je een Vader hebt in de hemel die jou ziet en voor je zorgt. In de kerk zingt Addy nog alles mee en als ik ‘Nederland Zingt’ opzet komt ze altijd tot rust. Ik heb nooit bij haar of bij mijzelf een gevoel van opstandigheid gevoeld. Voor nu kunnen we nog samen genieten en daarvoor ben ik dankbaar.’

U moet u inloggen om dit artikel te bekijken. Inloggen om toegang te krijgen.

 

Over de auteur

Elze Riemer

Elze Riemer is godsdienstwetenschapper en journalist.

Delen